Czym jest Cykl Kolba?
Cykl Kolba to tajne narzędzie w rękach trenerów, które pozwala im skutecznie przekazywać wiedzę uczestnikom szkolenia. Mało tego – uczenie staje się przyjemnością. Szkolone osoby w pełni angażują się w zadania, które mają praktyczny charakter. Jak wykorzystać cykl Kolba, aby organizować szkolenia dające rzeczywisty efekt?
Cykl Kolba – główne założenia
Uczenie się to skomplikowany proces. Efektywna nauka nie ma nic wspólnego z klepaniem regułek z podręcznika na pamięć. To czynność, która powinna fascynować, prowokować do rozmyślań i stawiania pytań. Uczeń jest zmotywowany do zdobywania wiedzy tylko wówczas, gdy wie, że dane informacje są mu rzeczywiście przydatne. Cykl Kolba realizuje właśnie te dwa główne założenia – czerpanie jednoczesnej przyjemności i satysfakcji z uczenia się.
Cztery kroki do nauczenia się
Cykl Kolba często przedstawia się w postaci diagramu złożonego z czterech elementów połączonych ze sobą na kształt koła. Jako pierwszy etap procesu zdobywania wiedzy uznaje się doświadczenie. To bycie częścią pewnego zjawiska, jego aktywne doświadczanie, dzięki czemu dana sytuacja zostaje lepiej zapamiętana. Doświadczenie angażuje uczestnika na trzy sposoby – fizycznie, psychicznie oraz emocjonalnie. Z tych empirycznych doznań rodzi się refleksja, czyli drugi element procesu uczenia się. Są to wszystkie wnioski poczynione na podstawie obserwacji. Następnie przekształca się je w pewne ogólne zasady. Do ich ustalenia potrzebna jest wiedza teoretyczna zdobywana w trakcie wykładów czy prezentacji. Dzięki temu uczeń lepiej rozumie praktyczne przykłady. Na tym etapie nauki zadaniem uczestników szkolenia jest notowanie, czytanie i szukanie informacji na własną rękę. Ostatni element cyklu Kolba to praktyka. Czas sprawdzić, czy teoretyczne zasady znajdują zastosowanie w konkretnych sytuacjach. Zaletą tego sposobu nauki jest to, że możemy zacząć od dowolnego elementu – doświadczenia, refleksji, teorii lub praktyki – a za każdym razem proces zdobywania wiedzy powinien być tak samo efektywny.
Cykl Kolba na konkretnym przykładzie
Załóżmy, że prowadzone szkolenie dotyczy doskonalenia umiejętności miękkich. Zaczynając w sposób, jaki wszyscy znamy ze szkoły, czyli od teorii – prowadzący szkolenie najpierw przedstawia rodzaje umiejętności miękkich, sposoby ich opanowania i rozwijania. W części praktycznej uczniowie przedstawiają konkretne sytuacje, w których rzeczywiście przydadzą im się umiejętności miękkie. Teraz czas na doświadczenie – uczniowie mogą na przykład odegrać pewne scenki. Ostatni etap, czyli refleksja, to ocena szkoleniowca oraz komentarze ze strony innych uczestników szkolenia.